• Witamy
  • Pokaż cały świat
  • Europa
  • Ameryka Południowa
  • Ameryka Północna
  • Afryka
  • Azja
  • Oceania
Ujazd Jeden dzionek w woj. świętokrzyskim.
PawelB PawelB
PawelB
Data: 25-08-2013 03:56
Wszystkie punkty:133 z 234 pkt.
Ocena albumu: ocena ocena ocena ocena ocena 2.84
Głosy: 4    zobacz
Opracowanie albumu:120 z 165 pkt.
Komentarze: 6
Porady praktyczne: 0
Wizyty: 4589
Ujazd Jeden dzionek w woj. świętokrzyskim.
Lubię takie jednodniowe objazdówki. Pewnego dnia wybraliśmy się na wycieczkę do Ujazdu gdyż chcieliśmy zobaczyć ruiny zamku Krzyżtopór. Szybko okazało się, że dookoła jest wiele innych, ciekawych miejsc.
Lista zdjęć
48
1
Oto główny cel naszej wycieczki. Zamek Krzyżtopór w Ujeździe. To obok Ogrodzieńca najbardziej malownicza ruina w kraju.
2
Zamek w Ujeździe powstawał w czasie 1621- 1644 w trzech fazach. Budynek główny i fortyfikacje wzniesiono w latach 1621- 27.
3
Kolejna faza to rozbudowa wieży zegarowej (bramnej), udokumentowana datą 1631 r. wyrytą w tablicy uszakowej przy wejściu. Faza ta łączyła się ze zmianą nazwy siedziby. Dotychczas używana była nazwa Krzysztopór łącząca imię fundatora z nazwą herbu rodu Ossolińskich. Kolejna nazwa Krzyżtopór używana jest do dziś. Na bramie głównej umieszczono wówczas znacznych rozmiarów krzyż i topór oraz nieistniejącą już dziś inskrypcję: „Krzyż obrona / Krzyż podpora / Dziatki naszego Topora”.
4
Było to credo fundatora - gorliwego katolika - wyrażające jego osobisty stosunek do wyznawanych zasad wiary. Warto wspomnieć, że pan Krzysztof był zaciekłym wrogiem reformacji, mimo że jego dziadek Hieronim był kalwinem. Za sprawą Krzysztofa arianie zostali wygnani z ziemi świętokrzyskiej, m.in. z Rakowa, Skrzelowa i Iwanisk. W kieleckim pałacu biskupim znajduje się malowidło uwieczniające to wydarzenie.
5
Zamek Krzyżtopór wzniesiony w typie palazzo in fortezza, czyli rezydencji łączącej wygodę mieszkańców z funkcją obronną, ukazuje ścisłe związki z jedną z najwspanialszych włoskich rezydencji - własnością rodu Farnese - zamkiem Caprarola, który Krzysztof Ossoliński odwiedził w czasie swej podróży do Rzymu.
6
Mimo że Krzysztof Ossoliński był trzykrotnie żonaty miał tylko jednego syna z pierwszego małżeństwa - Krzysztofa Baldwina. Krzysztof w 1648 r. wyruszył z zastępem 100 husarzy na wyprawę wojenną i w krwawej bitwie pod Zborowem w 1649 r. zginął trafiony strzałą. Krzyżtopór przeszedł w ręce spokrewnionych rodzin Kalinowskich, Denhoffów, Morsztynów i Paców. Gospodarzem zamku po Ossolińskich został oboźny koronny Samuel Jerzy Kalinowski.
7
W czasie jego rządów w Krzyżtoporze na Polskę spadł potop szwedzki. 30 października 1655 r. najeźdźcy pod wodzą gen. Duglasa weszli do zamku, zajmując go podstępem bez jednego strzału. Według swego zwyczaju Szwedzi zaraz po zajęciu fortecy wywieźli do Szwecji przebogate zapewne wyposażenie wnętrz wraz z biblioteką i rodzinnym archiwum. Nie uszkodzili jednak, co często się im przypisuje, murów zamkowych.
8
Około 1760 r. generał wojsk litewskich Jan Michał Pac dokonał nieznacznego remontu południowej, mieszkalnej części zamku oraz założył aleję lipową wzdłuż drogi do Iwanisk. Mieszkał w Krzyżtoporze do wybuchu w 1768 r. konfederacji barskiej, której uczestnicy na zaproszenie właściciela i marszałka konfederacji, znaleźli w zamku schronienie. Kiedy jednak Pac po upadku stronnictwa w 1770 r. pośpiesznie wyjechał do Francji, okazało się, że wskutek walk rezydencja była już tylko piękną, acz niezamieszkaną ruiną.
9
Po ucieczce Paca centrum dóbr przesunęło się do Planty i majątek plantowski wraz z Ujazdem zakupił w 1782 r. dla swego synowca biskup krakowski Kajetan Sołtyk. W 1815 r. zamek stał się własnością Łempickich, którzy zamieszkali w Plancie i, choć byli bardzo zamożni, nie zamierzali restaurować obiektu, traktując ruiny jako romantyczną atrakcję.
10
W okresie powojennym Krzyżtopór stał się własnością Skarbu Państwa, jednak dopiero w 1991 r. obiekt z wyznaczonymi szlakami udostępniono turystom. Od 2007 r. opiekę nad zamkiem sprawuje Urząd Gminy w Iwaniskach. Teraz już każdy turysta może zapoznać się z dziejami i wielkością rodu Ossolińskich, fantastycznym bogactwem magnaterii polskiej oraz potęgą i wielkością XVII -wiecznej Polski.
11
Wymiary zamku: kubatura obiektu - 70 tysięcy m3 powierzchnia zamku - 1,3 hektara łączna długość murów - 600 m łączna powierzchnia murów – 3730 m2 powierzchnia ogrodów – ok. 1,6 hektara wymiary założenia; oś północ-południe – 120 m, wschód – zachód - 95 m
12
Do budowy zużyto: - 11 tysięcy ton piaskowca kwarcytowego ( miejscowego), - 300 m3 piaskowca kunowskiego, - 30 tysięcy dachówek, – 200 tysięcy cegieł, – 500 ton wapna palonego, – 5 tysięcy m3 piasku oraz marmury, alabastry i egzotyczne drewno. Dla uzyskania wodoodpornej zaprawy dodano ponoć do wapna białka z miliona jaj kurzych.
13
Sala jadalna w wieży miała ponoć szklany strop, przez który widać było akwarium z egzotycznymi rybkami.
14
Skłonności do astrologii i magii, jakie przejawiał Krzysztof Ossoliński, ujawniły się również przy budowie Krzyżtoporu. Nad wejściem w wieży bramnej umieszczono hieroglif przypominający stylizowaną literę W. Ma ona symbolizować, zgodnie z księgą kabały, wieczne trwanie tego miejsca. Inni dopatrują się w niej herbu Habdank.
15
Krzyżtopór miał mieć podziemne połączenie z Ossolinem. Ongiś Jerzy i Krzysztof jeździli tym lochem do siebie w odwiedziny. Droga ta miała być wyłożona głowami cukru, aby sanie poruszały się łatwiej i szybciej.
16
W miejscu, gdzie dawniej były wspaniałe ogrody w stylu włoskim i francuskim, znajduje się dziś skromny krzyż upamiętniający kilkudziesięciu więźniów z Ostrowca Św. rozstrzelanych tutaj przez żandarmerię niemiecką w 1944 r. Powodem egzekucji był atak polskich partyzantów na samochód niemieckiego starosty Opatowa, w wyniku którego zmarła ciężarna żona starosty.
17
Zamek w Krzyżtoporze został zbudowany w oparciu o liczby wzięte z kalendarza. 365 okien - ilość dni w roku, 52 pokoje - liczba tygodni, 12 sal balowych - ilość miesięcy, 4 wieże odpowiadające 4 porom roku.
18
Po zaliczeniu pięknej ruiny wracać się nie chciało, bo i dzionek ładny. Zahaczyliśmy o Opatów. Tak naszą uwagę zwróciła kolegiata św. Marcina, zbudowana w II poł. XII wieku.
19
Obok kolegiaty znajduje się zachowany fragment murów miejskich z bramą Warszawską. Zwiedziliśmy jeszcze podziemia, znajdujące się pod rynkiem i dalej w drogę.
20
W Sandomierzu przywitała nas - jak wszystkich zresztą - Brama Opatowska.
21
Kościół św. Michała pięknie prezentuje się ze szczytu Bramy Opatowskiej.
22
Gotycka brama wjazdowa do miasta. Wzniesiona w XIV wieku z fundacji Kazimierza Wielkiego. Jedyna jaka zachowała się spośród czterech istniejących. Uznawana była za największą.
23
Ulicą Opatowską zmierzamy w kierunku Rynku.
24
Kamienice mieszczańskie wokół Rynku Starego Miasta wznoszone od XV w. zachowały w swoich murach wiele cennych detali architektonicznych, świadczących o bogatej przeszłości historycznej tych budynków.
25
26
27
Ratusz - zbudowany w XIV w., rozbudowany w XVI w. (attyka), jeden z najpiękniejszych ratuszy renesansowych w Polsce.
28
29
Ulica Zamkowa poprowadziła nas wiadomo gdzie:)
30
31
Zamek - wzniesiony w XIV w., na miejscu dawnego grodu, później przebudowany, jest w swojej obecnej postaci wyrazem przemian i nawarstwień historycznych - obecnie siedziba Muzeum Okręgowego.
32
Zamek zbudowano na miejscu pierwotnej warowni istniejącej na wzgórzu co najmniej od X w. Badania archeologiczne potwierdziły istnienie pierwotnego grodu. W 1139 roku kiedy Sandomierz został stolicą księstwa dzielnicowego, a gród rezydencją książęcą i jako taki z pewnością musiał się rozbudowywać.
33
W XIV wieku Kazimierz Wielki wykorzystał miejsce grodu pod budowę murowanego zamku, który prawdopodobnie w tym okresie został połączony z murami miejskimi. Wieża południowo-zachodnia, która króluje nad ulicą Zamkową została wybudowana w 1480 roku. W 1525 roku zamek przekształcony został na rezydencję renesansową według projektu Benedykta zwanego
34
Później był jeszcze wielokrotnie przebudowywany z udziałem wybitnego architekta i rzeźbiarza Santi Gucciego.
35
Katedra sandomierska stoi w miejscu tak ciasnym i zarośniętym drzewami, że darowałem sobie uwiecznienie jej na fotce. Swą uwagę skupiłem na dzwonnicy katedralnej z XVIII w. Według średniowiecznego zwyczaju dla upamiętnienia poległych pod Warną, codziennie wieczorem o godz. 21 rozlega się dziewięciokrotne uderzenie dzwonu.
36
Rzut oka na uliczkę Katedralną.
37
Ulicą Mariacką wracamy do Rynku.
38
Ostatnie spojrzenie na piękny ratusz i dalej w drogę.
39
Do Baranowa Sandomierskiego przyjechaliśmy już późno ale nie na tyle zastać go zamkniętym.
40
Zamek w Baranowie Sandomierskim należy do najwybitniejszych dzieł architektury późnego renesansu na ziemiach polskich, często zwany
41
W 1569 roku rozpoczęto budowę zamku przez Leszczyńskich. Budowniczym renesansowego zamku był architekt królewski z Florencji Santi Gucci. Ostatnim właścicielem zamku z rodu Leszczyńskich był Rafał Leszczyński. W 1677 roku zamek wraz z dobrami został sprzedany księciu Jerzemu Wisniowieckiemu.
42
W 1682 roku książę Jerzy Wiśniowiecki zmarł, a jego żona ponownie wyszła za mąż, za księcia Józefa Karola Lubomirskiego. Książę Lubomirski bardzo polubił zamek, więc zaczął jego rozbudowę, którą powierzył słynnemu Tylmanowi z Gameren. Do 1720 roku zamek był w rękach Lubomirskich. A od 1795 roku zamek przejęli Krasiccy. Krasicki powiększył bibliotekę, która była założona jeszcze przez Leszczyńskich.
43
24 września 1849 roku wybucha w zamku pożar, który zniszczył jego wnętrza. Spaliły się stropy drewniane, dachy i wszystkie mobilia we wnętrzach wraz z biblioteką. W 1867 roku dobra baranowskie kupił Feliks Dolański z Grębowa. Po nim zamek odziedziczył Stanisław Karol Dolański, który z energią zabrał się do odnawiania zamku.
44
Ponowny pożar wybuchł w 1898 roku. Po tym pożarze zamek zostaje odbudowany pod kierunkiem architekta Tadeusza Stryjeńskiego. Po śmierci Stanisława Karola dobrami baranowskimi zarządzał Roman Dolański, który mieszkał wraz z żoną w zamku do roku 1940, kiedy to i zamek i majątek został zajęty przez Niemców. Roman Dolański był ostatnim właścicielem zamku (zmarł w Krakowie w 1956).
45
Działania II wojny światowej dotkliwie zniszczyły zamek. W 1958 r. zamek przejęła Kopalnia Siarki w Machowie. W zamku znajdujdowało się
46
Piękny zamek z różnorodną roślinnością, która wije się wokół murów, a takie piękne salony i pokoje do dziś dnia zapraszają turystów do zwiedzania. Od 1997 roku zamkiem opiekuje się Agencja Rozwoju Przemysłu. To niestety jedyna sala, w której wolno wykonywać fotki.
47
Jak opowiedział nam przewodnik, do dewastacji zamku przyczynili się sami Rosjanie, którzy po zajęciu go większość mebli wykorzystali na podpałkę we wnętrzach budynku. Szlag by ich trafił.
48
I tak zakończył się ten pełen wrażeń dzionek:)
Najbliższe albumy
Polska
ocena ocena ocena ocena ocena
Polskie Zamki
Zamek w Baranowie Sandomierskim Polskie Zamki
odległość ~ 30 km
18.03.2012
Polska
ocena ocena ocena ocena ocena
Królewski
Sandomierz Królewski
odległość ~ 31 km
28.03.2012
Polska
ocena ocena ocena ocena ocena
To warto zobaczyć w Starachowicach.
Starachowice To warto zobaczyć w Starachowicach.
odległość ~ 34 km
22.05.2012
Polska
ocena ocena ocena ocena ocena
Widok z okna .
Starachowice Widok z okna .
odległość ~ 40 km
22.05.2012
Polska
ocena ocena ocena ocena ocena
Radom
odległość ~ 77 km
27.09.2013
Polska
ocena ocena ocena ocena ocena
w małym piękno.
Tarnów w małym piękno.
odległość ~ 81 km
03.10.2016
Porady praktyczne
Każdy zalogowany Użytkownik może tu dodać swoje porady praktyczne dotyczące miejsca / kraju.
Uwaga! Zanim dodasz poradę praktyczną sprawdź, czy taka informacja już nie istnieje. Powtarzające się lub nic nie wnoszące porady będą usuwane.
reklama WorldBook
Komentarze 6
nowy komentarz niezalogowanego Użytkownika
Zarejestruj się i korzystaj z pełnej funkcjonalności portalu.
Uwaga! Administracja zastrzega sobie prawo do usunięcia komentarza